Inkhawm Report Tawi

        Meizial an paih sup sup mai, Biakin kan thleng hnai tawh a ni. Biakin pawn ah chuan rawlthar fai ving veng te hian min lo chiau au; min duhsak hrep a niang chu, khuang vawtu thutna hnunglam tlar thumna ah min nghat rup mai.

        Kan zai dup dup mai, kei leh keilo ang takin ka hla bass thiam zawng kan sa bawk a, ka duhthawh ve khawp mai. Dar a ri a, inkhawm tan a ni, hruaitu a lo ding a, thu tha pui mai a chhiar dap dap a, ropui tak a ni, mahse eng thu nge a chhiar kha ka hre chuak zo leh tawh pek lo!

        Ziaktu an sawm a khunkhan takin kohhran mite hriat tur a puang zat zat mai, a puan hnem reuh nen a ziak a bih mang der lo, a fakawm phian, news puangtu a tan a tha phian ta ve ang.

        Thawhlawm an khawn ta, kan veng tleirawl hmel lamah pawh a zia pawl hlir kha zei tak maiin an lo chhuak a, felfai takin an insem darh sang sang a, tlar hnunglam atangin an rawn khawn a, a mimir naran hovin a background music ang reng atan hla kan lo sa ho leh a, kan tlar a thlawhlawm rawn khawntu chu a che lo reuh khawp mai, ka bula thu hian pawisa chu ngah hmel deuh se chuan ka thlawhlawm bak hi puk belh sak ka duh rum rum mai, ‘A thilsiam te chu a en a, tha a ti em em a’ tih te kha; awm hliah hliahin ka’n hre thar leh a, Kan Lalpa hi ka dem mawlh lo.

        Urhsun takin kan thlawhlawm lakkhawm chu kohhhran puipa pakhatin a hlan thianghlim a, eiruk sum leh sum thianghlim lo pawh ngaiteh, an lo thianghlim ta!

        Thusawitu an sawm a, pulpit ah chuan a lawn a, hun duhawm tak kohhran ten an ruatsak chu lawmthu rei fe an sawi hmasa te te a, kohhran upa ho thutna lam ka va melh a, upa pathum chu an mutthlu chiang mai, pahnih dang leh chu an muthlu nge muthlu lo hriat har takin an awm thung a, pakhat chuan eng emaw ni lekhabute ah a ziak mawlh mawlh mai thung a, engnge a ziah ka hre lo, thil pawimawh tawpthang ni ngei tur a ni, inkhawm lai a ziah ngai ta chu, dang chu an tha e.

        Mipui han phu deuh suau ah ka harh hlawl mai, kan upa te hnung zuiin ka lo muthlu ve a nih dawn hi. Pathian kan fak leh chawimawi nan hla sa turin an lo ding vek tawh a, inthlahrung der takin ka ding a, kan zai a, he mi a kan hlasak hi chu ka bass thiam ta lo. Pastor in malsawmna nen thlap in inkhawmna a ti tawp a, kan bang ta. Inkhawm hi chu a va inchhir awm loh tak em, inkhawm ve lo ho hian inkhawmna chang hi hre ve mawlh teh u.

Chhawkhlei Par

Phawngpui tlang ( Blue Mountain ) a chhawkhlei par leh far pak, far pak tih a pak hi Lai tawngin pakhat tihna an ti, helai hmunah hian hmanlai chuan far kungkhat a mal din thin a ni awm e, tunah chuan an phun belh tawh, Phawngpui tlang chhip thlen hma a mi a ni e..

 Chhawkhlei par

Chhawkhlei par

Ni enkhalh zawngin

Far pak

Farpak

Nauban Par

A Hun Lova Zu In

    Chhungte hriat hlau em em in zankhaw tairekah mahni room ka’n han pan tham tham a, chutah thawm dim em emin kan han mu zan mai thin kha chu, tun hnu a ngaihtuah leh hi chuan a lunglenthlak lamah te pawh a kal ve thei deuh.

    Khatia thawm dim viau kha thil dang teh lua vang ni lovin, zu inruk zeuh zeuh thin vang kha a ni pek a, a hunlai kha chuan a pawimawh theih khawp mai, thawmdim nan pheihkhawk pawh bun lut ngam lovin ka’n han khai lut ve tawk tawk a, chhungte’n light min han tih en sak thut mai thin kha chu posi kha a nalh lo duh ve ngawt mai. Tum loh deuhvin mut dawn a ruaiah thutha tak tak leh Bible chang tlem a zawng hi kan hriat belh leh thin.

    Zankhat phei kha chu thiante nen kan ti liam liam a, kan duhthawh tulh tulh a, zan dar sawm pakhat pel rawk khan kan khawsa pek a, chutah haw a lo hun a, zan dang ang bawkin thawm dim tawkin gate ka hawng a, ka pheihkhawk ka phelh a, khawngkhar kha uluk tawkin ri lo thei ang ber turin ka hawng a, ka rinloh deuh maiin kan thenawm nu leh ka chhungte chu an lo thu thup mai pek a, ka pa chuan ‘I lova ho har ve, hei I nute hi an thiannu fapa a thi a, kal an duh a, an lo nghak reng tawh che a nia’ a lo ti ta mai a, ka pheikhawk khai te chu a langsar ta lurh lurh mai a,  an melh deuh thup mai leh nghal a, engnge ka sawi pawh chiang mang lovin bathroom lamah ka lut nghal a, ka ha ka nawt, mouthwash ka hmang, a theih dan danin ka zu in rim chu thup ka tum a, sabon te chu hmuam chhuah tak mai hi nap a. Mi lah  chu an tur peih hrep lehnghal a.

    Min tur sek takah chuan ka insiam a, mitthi in ah chuan kan in hruai ta nge nge a. An lo zai dup dup mai a, pawnah chuan han tawp san mai ka tum lai tak chuan an veng mitthi in usher ah pawh an convener a in vuah chawp ngat khan ring tawk tak hian ‘Helam aw’ tih leh min kaih luh chu a rual nghal ngawt mai pek a, tum loh deuh in khuang pu hnaih zet maiah chuan ka inthiat ve ta vung a. 

    Hla chu an sa dup dup reng a, mahse keizawng ka zai ngam ve lo, ka rim chu an hria ang tih hlau reng rengin ka thaw tha ngam lo. Tun ang te hi chu ni tawh ila chuan ka chhuak nal nal tur hi a nia, tleirawl lai kha chuan a lo zahzum theih khawp mai ni tur a ni, ka chhuak ngam lo reng reng. Thut hmunah chuan ka inthlahrung tawkin ka kimki reng ringawt mai a ni, ka rilru-in ka nu te ka ngei a, a chang leh kan thenawm nu te ka ngei a, a mithhi te chu ka ngei thul, tuma hriatpui loh khan ka hah hluah hluah mai a ni.

     Khawvar dawn ah ar a rawn khuang a, chu arpa han khuan dan lah chu an ngeiawm em em mai lehnghal a “Tu te nge zu ruuuiiii” ti kherin zu han khuang a maw le! A hun lova zu in hi chu sim chi a ni.

Tisa leh Thisen

            Inchung chip zum tak a ni, a chung chu a zau hua a, mihring ṭhutna tur a inrem khat ṭhup a, a hmalamah chuan maicham hlui leh un tak mai a awm a. Ṭhuhna tur a an rem ah chuan ngawi rengin mi tam tak an ṭhu bawk a, a reh ṭhuap mai.

            Maicham chung zawn bangah chuan khawvel awm chhung a mihring sawisakna hmanrua rathlak ber pawl tur hi a in tar a, chu in-nghaisakna hmanrua ah chuan mihring sawisak lai mek a awm bawk a, a thisen te chu a luang nguai mai.

            Chutia mipui tam tak ngawi reng a kan ṭhut ṭhup lai chuan, maicham aṭang chuan puithiam kawrfual dulh mai ha chu a lo dingchhuak a, lehkhabu lianpui mai chhah tak mai chu a keu va, chu lehkhabu a mi chu  khunkhan tak main a han chhiar ta a, a chhiar zawh chuan mipui chan a nemnghehna nan kan lo chhawn dual a. Puithiam chuan vanlamah kutpharin eng eng emaw a han cham kual leh a, a tawp ah mipui chuan kan lo zawm leh dual a.

            Mipui lam chu kan reh ṭhup a, maicham lamah thung chuan puithiam leh a ṭuihhruai ho chuan maicham hma dawhkan a an thil dah chu uluk tak leh khunkhan em em mai hian a khuhna an hlip a, maicham dawhkan chu an din hual a, eng emawni hi an chham sep sep a, a mal te te in maicham a thil chu la in an ei ta a, puithiam chuan eng emawni a han chham pual leh a, a ngai ang bawkin maicham a mi thil chu an la a an in ve  ta thung a.

            Mipui lam chuan ngawi rengin puithiam leh amah ṭawiawm tu te chetla chu kan lo thlir ṭhap a, a reh kher mai. Puithiam leh a hoten an tih tur ang an tih zawh chuan puithiam chuan mipui lam chu min rawn chhawn a, an chhampual leh a, a hote an in sem darh a, urhsun takin maicham a thil chu mipui te min rawn sem ve ta a.

A hmasa in eitur min rawn pe a, an eitur min rawn pek chu maicham chuang a sawisak tuar mek tisa/taksa chu a lo ni reng mai a, ka sir a mi te chuan ngawi rengin an ei a, maimichhingin thu an chham melh melh a, an tihdan entawn chuan eitur chu ka la a, ka ka-ah ka dah a, ka maimichhing a ka chham ve ta a, chumi hnu deuh ah chuan no te reuh te hian intur min rawn pe leh a, chu pawh chu a hma ang tho khan ka bul a mite chuan an in a, an maimichhing a an phun leh ta sep sep a, intur min pek chu ka’n enchiang a, maichham chunga an ngaisak pa thisen chu a lo ni reng mai a, chu pawh chu ka in a midang tih dan chuan ka chham ve ta zel bawk a… sacrament hi ei ve fo tur a ni tih chu ka rilru ah a lo awm a.

September 19, 2011 Tlailam

Rih Dil

Buluih Par

Buluih par, phone camera a lak..

Post Naran

    Kar hnih leh darkar thum leh minute 27 chawl hman lek lovin hna ka thawk,  ka men theih ngang lovin ka mu, a rem dan dan in chaw ka ei, chhun leh zan ka thliar hman lo, Red Bull leh Bull lo deuh in energy min pe nimin piah zan(August 31) zan dar 10:47 ah khan ka zo..eng hna maw ti suh, ka sawi dawn lo.

    Hahdam tak a rei tawk mut ka tum, mahse ka kawchhung a hnathawh khawl a vir laklawh tlat a, ka duh ai hma daih ah ka tho ta a, ka tih tur hre lo pheng chuan ka pan lam tur pawh ngaihtuah lek lovin ka phek chhuak ta ngawt a. Mamit khua te ka pel thla a, ka la lim thla ta zuai zuai a, khawi lam nge ka kal pawh chu ka lungkham teh chiam lo, Kawrthah ka thleng a, Rengdil thla ka va la teh ang ka ti a, mahse a ni lo lamah ka peng nulh a Chuhvel khua ka thleng ta daih zawk a, ruah a tam thli nen a ti vei viau... Ka kir leh a Damcherra ah ka zuk kal zuai, chaw ka ei, chaw lo pawh ka lem..

Kawrthah kawngsir atang a thlalak ve ngawt..

Zawlnuam thlen hmain an lo tar ve ngawt bawk a..

Kawng dik lo zawk, Chuhvel khaw kawng...

Chuhvel khua a Tuikuk arbawm thla ka va la ta ngawt a..

Ka riahna ah a ri rek rek zankhua, thehlei..

Loneitu Pahnih

L oneitu pahnih an awm. Khawvel pangkhing lehlam ve ve daih a awm an ni. Loneitu an ni ve ve nang a, chumi te inan loh dan chu buru tak a ni. Loneitu pakhat zawk chuan rampharh tha em em mai, zau tawk tak a enkawl a, a lo chu wheat chin nan a buatsaih mek a ni. A zing tho chu ani aia tho hma zawk, a nupui chuan lo nuih sak pahin coffee leh newspaper thar a lo chhawp nghal a, coffee in pah chuan newspaper chu a chhiar a, a nupui chuan a tukthuan tur vawksa hlai pan leh artui a lo kang mek bawk a. Loneitupa chuan tukthuan a ei zawh chuan a tho va, an chabi khaina atang chuan chabi a la a, a nupui a fawp a, leilehna ah kut nghat turin a chhuak ta a. A truck thar; kar kalta maia a lei thar chuan a thlawhhma lam chu a pan ta a.  A truck thar hian a ti lawm ang reng phian a, a truck hmasa kha a tha lo pawh a ni hran lo, he truck lem magazine a a hmuh atang khan a awt tlat mai a, a nupuiin rem a lo tihpui ve bawk avang a lei ta kha a ni a. Vur tla tawh lo mahse khua chu a la vawt vur mai a, a truck A/C chu a hmang tangkai khawp mai. A thlawhhma a thleng a, a nupuiin a chhunchaw tur leh coffee thermo flask-a a pai chu a khai a, a leilehna khawl hrawl zetah chuan a a lawn lut a, a khawl chu a tinung a, A/C pawh a lum nuam tawkin a dah a, a music duhzawng awmna radio station a herh mil a, tichuan rimawi ngaithla chuang chuan a thawh hmabak chu a thawk tan ta a. Chhunah chuan chhunchaw ei pahin a hnathawh chu a thlirlet a, a thawk hlawk hman khawp mai. Chutia a hnathawh thlir pah chuan a wheat chin tur chu a ngaihtuah a, kum engemaw zat chu  King Arthur Flour Company, Inc. ho nen hian thluthlung an lo neih tawh avangin an duhzawng chi wheat chauh a ching thin. An ni lam pawn a wheat chin tur chu an rawn ngaihtuah sak mai thin, a seng hunah pawh anni lam hian an rawn la mai thin a ni. Thil pakhat erawh chuan a rilru a kap deuh va, nikum khan an wheat seng lai khan a sengna khawl’ Harvester’ an tih mai chu a nuar deuh tlat mai a, an buai phah thelh mai, a ri pa hian khawl chhuak thar an hman lai aia a let thum ngawt a thawk hlawk thei hi in ‘contri’ a duh a ngem le? Tih chu a ngaihtuah a. K hawvel lehlamah chuan loneitu pakhat pawh chu zing a rawn tho chhuak ve mek a, a nupui chuan thingpuisen a lothlit ve mek a, khua a vawt deuh avangin tapchhakah thuthmun a rem a, a nupui chuan vawkchaw tur chan pahin eirawng a bawl a, thuk sir ah chuan bel ung fe fe a hung tlar dal mai. Chawei kham chuan a thlawhhma lam pan turin a nupuii’n a siamsak chawfun leh chempui te iptepui-ah ak in a chhuak ve ta a. Kalpah chuan a chempui thar, an kawmchhakpa Aizawl kalin a rawn hawn chuan kawngsir hmin leh thingtang chu a vai thuak thuak a, dik tak chuan a chempui hmasa ai kha chuan a tuai a fuh em bawk a, amah pawn hman vel hi nuam a tiin a lungawipui khawp mai. Loneitu hmasa feh kawng ai chuan ani feh kawng chu a tawiin hnai fe zawk mahse, a kawng a zimin a chhiat em bakah a chhukchho fe zawk a, car chu sawi loh wheel barrow takngial pawh a kal thei lohna a nih avangin a thlawhhma a thlen meuh chuan ni a lo vanlaizawl leh thuak thin. Thlamah a thlen meuh hi chuan, tlem tal thut hahdam a ngai hial thin. A innghat a, thingpui a chhuang a, vaihlo zuk pahin a thlawhhma chu namthlak atang chuan a thlir a, a lo chu a awih vut mai a, an lo hal a fuh vak loh avangin a deh a khirh phian lehnghal a. thingpui senhang a nauh liam hnu chuan, thosi, tho mitchhaih leh vangvat seitial te tualchaina hmun thiat tur chuan a chemtum leh tuthlawh nen chuan a liam ve ta a. Bungbu meuh vin, patling takin a hma chu a zauh ve zel a, chawfak hun thleng chu a bung ngar ngar a, chawfak hun a thlen chuan thlam lam a pan ta a.Namthlak a thu chungin chaw a fak a, a chawhma hnathawh chu a thlir vang vang a. Tunkum chu khawi lam a mi nge buh chi a neih theih ang tih a ngaituah neuh neuh va, nikum khan ‘agri’ a mi kha a tuh a, beisei a phak lo riau mai a, a dang han beiseina tur lah chu a hre chuang bawk silova. Kumtluanin hawpkhawp em pawh an thar ta lo reng a ni, a thawhrim zia leh a thar tlemzia chu tah tichhuak khawp hian a intu lo a. Hahdam deuh a thawh tumin, mi ram a an tihdan a lo khual thuthang hriat ve dan ang te hian han ti dawn se, a hmunhma hian a zir ngang si lo. A hmasa berah a feh kawngah hian eng hnathawhna khawl mah a lakluh theih lo hrim hrim phawt a, a tum lui talh te  anih chuan puanthuikhawl te chu a phurh luh theih ang chu! Chu lah chu a hmanna avang ve khawp ang, a thu hrimah puanthuikhawl a pawh chu an nei chuang lo hrim hrim. Khawl pui pui te ni lovin ran te pawh han chhawr dawn se,  a lo a awih em mai a; ran tan pawh han chet ngam na chi a ni lo, a lumhlum loh nan tlangval santha deuh pali panga ventir reng a ngai zawk hial ta ve ang. Lo chhawr theih ta tehreng pawh chu ni ta se, a lei na a nei chuang lo, bawng pum chu sawi loh a sa Kg.1 man pawh hi a nei khat khawp mai. Loneitupa chuan rilru kaptu pakhat a nei. Nikum lam kha chuan an buh thar te kha kawngpuiah an thiar chho va, ram inthlanpui hmabak lai, politician te ram hmangaih vanglai ngang kha a ni bawk a, kawngpui a an buh chhek zawng zawng kha man chawi hlek lovin in thleng khan a thlawn mai bakah tawngkam tha nen thlap khan an motor lian khan an phurh thlen sak vek kha a ni a. Tunah chuan inthlanpui a zo tawh si a, tunge phurh sak ta ang le?

Ka Lehkha Chhar

Thil fun nan an rawn hmang a, paih mai ka tum laiin ka mit a la thut a, ka chhiar chhuak a, ka duh ru riau mai. Tu ziak tak ni ang maw?

Ṭawng hriatsual

      kan share mai mai tengs… ka thlenna-ah hian hnam chi hrang hrang kan in pawlh chuai mai, sap vakvai te, khawchhak lam vakvai te, midum vakvai thlengin kan in pawlh nuaih mai, zanlam-ah inchung zawl ah mahni induh zawng ṭheuh kengin kan zaikhawm thin, kan in tam tulh tulh a, kan ṭawng duh tulh tulh a, sapṭawng hmang vek e ti lo chuan kan ṭawng kan in hriatthiam sak lo tulh tulh ta ṭhin a, kan nui leh ham ham ṭhin.

      Nizan hmasa khan ka fanu pum a nuam lo deuh va, ka room ṭhenawm a awm, korean doctor chuan bengvar chhuahin a rawn en a, a mit te a keu va, a mar a dek a, a pum a hmet a, a lei a chhuah tir thul. Tlemin a lo lem hnem deuh tawh bawk a, a ṭawng hriat a har leh tawh khawp mai. Uluk fahran-a an in en zawh tawh hnu chuan, “Not to worry, its just a simple case of de-forestation” ti ta mai hian ka’n hre pek a.

      Ka lawm lo khawp mai, Mizo te hian tlangram loneih kan chin avang hian de-forestation hi kan ti lo thei lo a, tunah phei chuan tih reh tumin NLUP nen hma kan la mup mup a nia, a hrim hrim thu ah pawh ka fanu hian thing pakhat pawh a la kit lo reng reng, mi ram kan ti chereu pawh a ni bawk hek lo, kan ram a nia, duh leh kan ziat kawng vek ang a, duh leh bawngek pawn kan zut mam vek ang, a lo sawi tur pakhatmah a awm lo, he korean pa te hian min hmusit a nih hi, ngo duai ringawt mai, engnge ni a a inhriat bik chu le….

      Amah chu kan dinchilh a, ka kut kan ti mu ke vel a, rum thei ang ber a ka hriat danin. “what?” kan ti lawlh a, chutah meuh chuan a nupui chuan rang takin, “ He said, it’s an indigestion, don’t worry” a rawn ti ta thuai a, ka thaw veng ta huai a, an mahni damdawi an pe a, ka lawm leh ta em em lawi a..ka khi hei hui mai.

      Lawmman atan an duh zawng tak in turin inchunglam-ah kan chho ta diak a, ṭawng inhriat sual palh hi a ṭha lo ngawt mai..

Hnaisailo

Non-Veg section a post tur niawm tak kan post teh ang..he he he..

Chhung te chhiar chi miah loh kan sawi a nge. Nimin piah khan kan unaupa a thi hrit mai, a tih zia lo khawp mai.

 Ka’n unaupa boral ta nen hian naupan lai khan kan in hmu zuai zuai thin a, family picnic tih vel a kan insual thin bak kha amah hi ka hre chiang ta em em lo. Kei ramdang-ah ka awm a, ani ramdang-ah a awm bawk a, puitlin hnu-ah lah; kan mizia a in an loh bak-ah, kan hnathawh ten a zir loh vang te pawh a ni ang, kan in hmu ngai lova, kan inbe ngai bawk hek lo. Mahse, a thi miau a, ka unaupa a ni miau bawk, ka va kal ve a.

A’n thih tak-ah chuan; ka va lang ve ta ngei a. Ka’n sawi tlang law law a nge, ka tawrh em em vang pawh a ni lo, ka lan na chhan hi, mi’n min dem ka hlauh vang a ni mah zawk. Chutia unaupa te thi ve ta chu, min lo dawngsawng tha phian a, crying box ah te pawh ka va in thiat ve vawng a, Photo session-ah te pawh ka va tel ve a, ngui niawm tak te pawn ka va awm ve bawk e, ka zahpui awm lutuk bik lovang.

Mahse, kan ti leh pek teh ang. Mahse, ka rilru-ah hian tawrh-na leh sunna a awm hlawl lo, amah han sun chiam tur khan, amah ber kha ka hre chiang lo lulai em ani, in duh leh min dem rawh u, sun na lo pui chuan ka sun ka ti dawn chuang lo bur.

Ka va indawm kun vel lai a, ka rilru a ka ngaihtuah te phei chu hre vek se, min hlap hrep duh hlawm ta ve ang. Kan chhung hi kan lo thahnem hrep mai a. Ka unau(cousin) hmeichhe ho te pawh hi, kei awm bo ta reng chuan, lo hre hrang tawh chuang hek lo vi,  Eve-i’n,  Eden huan a theirah,’ ei mi a ni tih leh, mit la tak ani’, tih hmuh a theirah a hmuh ang deuh khan, kei pek hian ka unau hmeichhe ho te chu,  kan’n lo hmu deuh mai pek hlawm a. Hnaisailo tak ka ani. Ka pi( Dear ol’ Granny (Bless her soul)) phei chu awm lo se…..

Heng thil kan sawi tak duah na chhan hi chu, engdang vang ni lovin, chungkhat, hnamkhat te pawh hi, in pawh tlan reng loh hi chuan, kan lo va mi hrang in en hma dawn em tih hi a ni.

It fal chu ka la nei tho mai….sawi duah mah ula, ka it miau vah!!…Akekekkeke

Pawisa Thiltihtheihna

Pawisa hian thil a tithei tih hi chu ka hre ve thawkhat viau a, thil chi hrang hrang a tihtheih dan hi a hranpa tak hian ka lo chhut dip dep ngai lem chuang lova.

Vawiin ah, chiang takin pawisa hian thawklehkhat-ah, mihring hi a ti danglam thut thei tih chiang zet maiin ka’n hmuh kha!

Pa pakhat ka va dawr a, a office a ka luh lai te chuan, a  mitsir takngial pawh hian min lo melh vel chin peih lova. Ka awm ve tih hre lo ang hmiah hian a dawhkan a laptop a dah ah chuan Pocket Tank min khel san hmiah hmiah mai a.  Ka hmanhmawh thu ka sawi pawh chuan min la uksak duh der lo mai a.

Amah lah chu, saisu bulthut niawm tak hi a ni roh va, a sam chu a tukhum lamah a khuih pial vun mai bawk a, a hmel chuan hnek hawi sawk zawh chiah; lo hawi let leh lam hmel hi ang deuh ber bawk awm e. Ngeng ngelh ngulh tak a ni.

Ka hmanhmawh avang chuan ka kalchhan leh ka thilduh chu zawh buai ngai lovin ka’n hrilh ve hmiah hmiah mai bawk a, chutah chuan alawm pawisa thiltihtheihna a lo lan tak ni.

An hlawk phahna tur thil a ni tih an hre chiah mai chu, a chair chawp chuan a rawn inher vut a, a hma a Red Indian titau hmel niawm tak pu reng kha, a khik theih dan nasa ber hian a keh ta ver vur mai a, a laptop pawh chu a khup nghal thuai a, a dawhkan chu a rawn bawh hnai a, a mitmeng te chu a nung sur mai. Dawhkan kha kan inkar-ah khan awm lo phei se chuan ka malchuangah a rawn thu thei hial awm e.

A tul ang ang min tihsak zung zung a, chumi pah chuan ka ei leh in tur a chah bawk, a nelawm ta khawp mai a, kar lehlam a a fanu birthday lawmna a tel ve ngei ngei tur te chuan min sawm ta deuh deuh va, over tak  ani.

Ka kalsan hnu chuan ka rilru ah pawisa hian thil a lo va ti thei tak em tih hi a awm ta reng a.

Duhthlanna

Sual hlep hlup hle mah ila, a chang hi chuan piantharna te hi ka ngaihtuah ve nuap nuap thin a, lo piangthar ta ila, tih te thleng thleng hian ka hisap ta chiam thin a.

Mahse, thil pakhat hetiang thil ka ngaihtuah apiang a min tibuai ziah tu pakhat a awm a, chu chu eng ang style in nge ka pianthar ve ang tih hi a ni.

A rau hian ka rau ve hluah hluah dawn em mi ni ang? “ A hmun –ah pawh, a hmun lo ah pawh” tih ang deuh khan, duh duh na hmun –ah hian, ‘ka dawn thar’ hi sermon ve ta sek  ila. A bik takin,  rilru sawi inkhawm leh khawharin ah te hian uar ta deuh ila. Kohhran chauh lai leh ngui em em lai pawh a rinawm tlat ho Kohran upa te hi hmu ro chiam bawk ila, an ro em avang a; an alh thut palh mai hlauthawngin tui um nen leih mit thuai tum in chang deuh reng ta bawk ila, tih te ka ngaihtuah thin. Mahse, hei hi a tha vak lo, nula lakah tlaknat a har hmel tlat.

A nih leh nula lam chhai pah rem deuh vin, thalai lam ah hian in bawrti ve ta ila,  changkang takin praise and worship tih vel program ah te hian in lan tam ila,  Drama leh music ministry lam ah te hian in hawlh lawr ve ta deuh ila, mi hriat loh in beer chauh te in vel ta bawk ila, tuman an hriat dawn loh phei chuan a strong deuh te pawh. Biakin Hall vel ah music genre  duh zawng zawng hmangin musical instument chikim nen Lalpa fak leh chhuai chuai thin ila,  min khaktu an awm leh kan Pathian hian amah fak nan hian eng music genre ber hi nge a duh, tih hi tu man an sawi fak thei bik hleinem, ti daih zel bawk ila. Kohhran upa tunlai ningkhawng man phak lo nih hlau ho te chuan min tan em em ang. Mahse, hei pawh hi ka duh chiah lo, thlarau nun a chawm vak loh hmel tlat.

Duhthlan tur dang leh chu, miril nih hi a ni, ril hluah hluah mai ila, tum reng khawp hian piangthar ila, Bible te hi chhiar bur bur mai ila, duh khawp loh hnu-ah a hrilhfiah na lam te han thlur leh ngar ngar ila, a Hebrew leh Greek zawng ten bei bawk ila, mi zawng zawng zirtirtu emaw inti khawp hian Pathian thu chungchang a thu tawp vawtu emaw te inti vel ila, pitar titi na mai mai ah te hian, “sual kan tih hi a tawng bul lamah chuan Hamartia an tia’ tih  vel atang te hian hrilh leh hrep thin ila, makpa ah min awt hlawm ngawt ta ve ang.

Mahse, tunah tak hi chuan duhthlangin val hi ka buai a ni ber e

Na Duh Ve Mai Mai

Na duh ve mai mai a ka hriat chu. Patling thankin, mahni inchhungah pawh duh lam lam hawi ve vual vual ngam tawh chinin, perek kan han tin ran ran a, mahni kutzungpui ngei mai kan han chhu hi chu, naupang chhe tha tak a tha hawm hawm mai hi a chak awm rum rum thin.

Chhut zawh chiah hian rang mangkhen in kan han la zuk a, a na tur hi chu a na hman vek tawh lawi thin bawk si a, han hmuam ngawt ila ,  chuti lutuk phei chuan a chhawk lem hlei lova,  a chang leh kekawr ipte te han zen ngawt ila, a zia awm chuang der bawk si lova. Thin ti rim tur dang melh ruai mai hi a awl duh ngawt in ka hria.

Na duh ve ang reng pakhat leh chu, concrete slab- ah , a ban leh ilo dang vel zawmna tur hisap a an dah, iron rod kutzungchal chen vel lek lo lawr, tihpalh thil thu a ‘nghawr’ ti khawp a han chhuih te pawh hi a natdan a ril duh khawp in ka hria. Ke hmawr chhuih e ti lo hian beng te hi a sa hlur theiin ka hria.

Tleirawl lai khan kan insual ve zauh zauh thin a, thiante khan dumde leng chuai khawpin min chuti kha ti tih vel kha an sawi thin a, kei chu dumde leng kha ka hmu ve ngai lo reng reng, sualpui ten chiang tak mai a min han hnek kha chuan, dumde lam a lang lo, a eng hian a eng deuh uau thin khan ka hre tlat, a nat zawng a na duh ngawt thin mai. Mit hup thak a chiang tak a min han hnek te phei kha chuan rim te kha a nei deuh roh khan ka hre thin, thir hel rim te hi a awm ngai anih chuan khatiang rim ngei kha a nih ka ring.

Hla Changkhat leh a thunawn

      Khawiah emaw ni, engtik hunlai emaw ni khan, in te reuh te ah mi pakhat ka hriat ngai reng reng loh nen karkhat aia rei mah kalh hnan kan ni a, a hnu ah phei chuan ka kawmngeih ber te zing a mi a ni zui ta zel a.

     Kan awmna chu khawvel pahnih inkar ani, rapthlak tak a ni, chu hmun a awm ve lo te hnenah hian sawifiah ngaihna ka hre lo. Chu mi tum chuan tih danglamin kan awm thin. Tih danglam a kan awm lai chuan hetiang deuh hian hla ka phuah, a mak khawp mai.

              Duhthu leng ai ang sam in ka thlang che,

              Thinlai luah tu leng tleitiri,

              Kumtluang runlum puia’n ka thlang che,

              I zun leng ngaiin ka vai ruai e,

             

                     Aw ngaihzual, aw ngaihzual,

                     I zun leng ngai theuh theuh,

                     kei chu ek mi tah bil le,

                     Aw ngaihzual, so fa ti doh.

Glass Horse

Pawlthum paliana

Lawrkhawm.com ka tlawh a. Chutah chuan naupang milem ziah an lo post a, milem nalh tak phei chu a ni lo. Chu milem ah chuan thil danglam deuh erawh chu a hmuh theih a, inrin siak laih laih tham ani. Thil min hriat chhuah tir erawh a nei.

Pawlthum kan nih lai khan kan pawlah khan upa fal deuh pakhat lian deuh mai hi a awm thin a, a hriat loh lai chuan Pawlthum paliana kan ti mai thin a, engvang teh kher emaw ni; min ngei riau mai lehnghal a, a remchan dan ang ang hian mi ti duhdah ani ber e. A len fal em avang khan han sualpui leh han cho vel kha tumah khan kan tum buai duh ting lova, pawlthum ah na na na kha chuan a vawkpui lal len chiang khawp mai.

            Vawikhat chu Drawing Class kan nei a, kan zirtirtu chuan bawng lem lianpui mai hi blackboard ah a tar a, chumi entawn chuan kan ziak ve a,  uluk takin kan ziak a color pencil nen kan in chhawp hnawk ve rap a, a zo hmasa apiangin kan zirtirtu chu an va entir a, endik tawh ho chu pawnah an chhuak nghal zel bawk a.

           Pawlthum zirlai naupang kan nih lai kha chuan chawlhlawk aia nuam kha school-ah khan a tam vak lo. Chuvangin kei pawn bawng lem chu hmanhmawh takin thiante rual a chhuah ve hman loh hlau takin ka ziak ve thuai thuai a, ka ziak zo va, ka pencil leh nawhreh eng ilo vel kha ka ipte ah ka dah fel a, kan zirtirtu hnen ah chuan ka va entir ve ta a.

            Kan zirtirtu chuan ka milem ziah chu an en thuak a,chutah a thu ngil zawk a, uluk leh zualin an ennawn leh a, a hmel chu a dur hian a dur khup khup mai, keilah chuan engvang a ka milem ziah chu dur pui ta khup khup nge a nih lah chu ka hre der si lo. Ka lam a rawn hawi a, ka hmingpum ngeiin min ko va, vin takin, ” Tu fa nge I nih? ” a ti a, ka chhan hma hma chuan a tho va, a kut veilamin ka milem ziah chu a keng a, a kut dinglamin ka beng veilamah min khai nawlh a, Headmaster office lamah min khai lut a, kan Headmaster dawhkan ah chuan ka milem ziah chu a theh thla a, dawhkan hma ah chuan kei pawh chu min park ve nghal bawk a.

            Dawhkan chunga ka milem ziah ka zu hmu chiah mai chu ka phu zawk mai, bawng lem ka ziah kha a ngai ngai in a la awm a, mahse ka ziah ni miah lo thildang a lo tel ta tlat. Bawng dul hnuai, a ke hnunglam hnaih ah chuan, chi tam tak thlah nan a hman iai awm lo hluah hluah khawp a lian, chi thlahna hmanrua a lo in ziah belh chu niin, ka bawng ziah kha a nu nge a nih a pa tih pawh ka hre lo, mahse tun ah chuan a pa ah pawh pa hem hem tak hi a ni ta ringawt a, chuvang ngei chuan ka bengparh a khaikan in a ka awm tih pawh hrilfiah hranpa ka ngai tawh bik lo va, ka pencil leh thildang ka dah fel hlan khan Pawlthum paliana khan a lo ziah belh pek anih kha.

            Ka pha ngial a, mahse hrem pumpelh thei khawp kha chuan ka pha thei ta chuang lo va, ka  kutphah ah vawithum vel lemziah thiam lawmman ang reng atan min vua a, min vuak lai chuan tukverh atangin Pawlthum paliana, dar khaina bula a nui sung  ka va hmu lehnghal a, a huatthlala awm roh khawp mai. ka ten ver vur ngawt mai.

Pathian leh Hun

Pathian hian engkim a ruat lawk vek leh vek loh hi inhnialna a awm leh thin a,  ngaihdan tumtlang neih pawh tam takin har kan ti thin khawp mai.

            Thil pakhat kan chhut hmaih fo thin chu Pathian hi hun thuhnuaiah mihring te ang hian a awm ve lo tih hi a ni, mihringte hi chu hun thuhnuai a awm kan nih avangin hman te, nakin te leh tun te kan nei hrang thliah a, chumi atang chuan Pathian rorel dan kan chhut a kan hrethiam thin lo.

            Hun hi Pathian siam a nia, a duh duh-a a hrual kual theih a ni tlat a, chuvangin atan hun hian mihring te chung a hunin awmzia a neih ang hian awmzia a nei ve lo. A duh chuan a duhna hmun hmun-ah, a duh hun hunah hian a awm thei a ni.

            Kan kutah atta per kan keng a kan duh lai lai kan keih thla ang deuh hian, Pathian hi atir atang-a a tawp thleng inkarah hian a duh duh na lai hunah hian a awm mai ani, hei mai bakah hian a rualin hun zawng zawngah pawh hian a awm vek thei chiang khawp bawk ang le. Quantum physics-ah mai mai pawh a rualin entity pakhat hi hmun hnihah a awm thei tlat a ni, a siamtu Pathian tan phei chuan har lo teih teih ngawt ang.

 Chuvangin Pathian tan hian remruat lawk a ngai lova, hun kal tawh ngaihtuah kir pawh a ngai ve lovang, a rual in hun zawng zawng-ah awm vek theih bawk avangin, tun-a a ngaihtuah chhuah chawp pawh hi a hma fe in a sawiin a hre daih thei tlat ani.

 Keini, hun thu hnuai a leng anchhe dawng thluak (einch!) hian hian kan man pha lo a ni. A rorel dan leh master plan hriat te phei hi chu a ngaihna ngang a awm lo.

Bo mep mep

Nizan ka inkhawm chu sermon ka ngaihtlak ka vei haw ve mauh pek a. Kan thusawi-tu chuan uar mangkhen hian mi bo kan nih vek thu kha a sawi ngheng mai a, ngaihtuahna a luah run mai. Duhtawk a kan bo thu a sawi kha, bible chang nen an delhkilh nghuah nghauh bawk a, chuti khawp a min sawi bo hnu chuan haw kawng ka hria kha mak ka inti  zawk hial mai.

In ka thlen hnu chuan bo dan chi hrang hrang a sawi te kha kan inbel chhin a, ka ngaih te pawh a tha lo rum rum mai, kei hi ka piangthar dawn a niang!

Bo a sawi hmasak ber duli bo nen khan kan inhmeh bel dawn deuh va;  mahse, a dik thei lo, duli naran akar a hmanlai duli lehnghal kha chuan a bo tih te kha a in hre teuh lovang tih ka ring tlat.Kei te chuan ka bo tih ka in hre ve thlip thlep a, chuvangin kei chu duli bo hi chu ka ni thei lo khrim khrim, a hrim hrimah tunlai hian duli hlutna hi a tlahniam nasa ta em a duli bo nih hi ka duh bur lo.

A sawi  pakhat leh dang, beram bo kha tlem chuan a ngaihdam theih deuh va, hei pawh hi ka nihna ah pawm har ka ti tho mai,  beram pawh hi ran lungmawl, a intuam lumna neih chhun tak meuh meuh, a hmul an meh lai pawh a ngawi renga dawh hlu hlu chi ransa chhaw tak a nia. Duli ai chuan a changkang deuh awrh ang chu, a bo tih te pawh a inhre ve mahna, mahse, ran lungmawl tih takah an ngaihtuah chiam pawh khan haw kawng a hrechhuak zo ngang lova bo chan kha a chang ta ringawt a nih hmel, a vanneih asiamin a pu khan a rawn zawng hmu hlauh zawk a. A pu khan a rawn hneh lak lawp mai a, a pu haw ta hram anih kha. Ngaihtuah neuh neuh hian hei pawh hi ka nihna a ni thei lo, tumah in ka bo na hmun atang hian min la pu haw ve lo tlat, chu bakah beram ni turin ka hmul a buk tawk lo.

Fapa tlan bo ve thung kha le, hei chu a ziaawm deuh, amah ang khan chhungte thu tha sawi pawm lo hian ka tlanbo fo mai, ka pa phei hi chuan ro sem tham neise chuan ka chanpual hi ka fai leng tawh mai thei.

Tin, thil pakhat in anna deuh hlek kan nei leh bawk, a ni khan a intlak ral hnu khan vawk chaw te thleng thleng khan a it roh va, kei pawh vawkchaw atan bak tlak miah loh an um tawih tui te hi ka it ve leh thut thin, chuvangin fapa tlanbo hi ka ang teuh berin ka hria….e khai!!!

Uite Bo

Kan uite abo daih mai a, ka thinrim ang reng khawp mai. Ui fing tak leh fel tak chu ani lem lo, ka fanu in lunglei atanga a rawn hawn ani a, kan chhungzing a mi ang chiah in kan en ve a, kan ngai tak zet ani.

Thil buaithlak tak awm chu, kan veng thenawmah hian ui chhuah an phal lo va, ui chhuak an hmuh chuan an man a, cheng zanga a tlan zel a ngai a, kan ui hi kan chhuah vak ngai lo, mahse, kan huan a kal pelh hlek chuan cheng zanga hlawh duh a man chak an tam avangin, an lo thlem chhuak leh thin a..ka thinrim dawn tlat..ziak zawm tawh lovang..

hei en mai ang, thinrim ai chuan..#$#%^@@$&

Hla Pakhat

 

Mawi ka ti khawp mai

Inlarna Ropui lo

(He thil hi ka ziahna a rei deuh tawh, a original a bo daih, Lengzem a mi hi dah hmiah ang)

Ka no chu ka’n tlâk pap a. Eng nge an telh ka hre lo, lem rualin lu a hai nghal chuai chuai mai. Excise hlau reng renga chawltuiningzu dawn thin ka ni a; in neitunu lah chuan tlâk zawh ruala chhuak nghal turin min lo tur sek bawk si a, a kuang pawh awm lovin pawnah ka petek chhuak ta nghal a. Hmeithai inah chuan ka thu zawk emaw ka tih hlanin ni dang ang bawkin khua a lo tlai leh hman tawh pek a, pawn lam khua chu a lo thim fu tawh mai a. Kawmkara thil filawr ka hmuh apiang vuan chungin, kawngpui panna step chu ar khawthim dai tak meuh meuhin ka’n hel nuai chho ta a. Ka rah hmabak chu ka han rap leh dawn a, ka ke chuan rah tur a hmu zo ta tlat lo. Ka petek zeuh chauh ni hian ka hre na a, ka petek satliah lo a niang, a thim ta mup mai.

Ramhuai thiante

Chulai step sir tuiluankawrah chuan nikhaw hre lovin eng chen nge ka awm ka hre lo. Ni khaw hre lo han tih lemah, na leh hrehawm engmah ka hre lo a ni mai a. Ka nuam deuh vung vung hian ka hria a. Ka ngaih chu a tha chiah lo. Ruih sual changa ka hmuh thin ramhuai tereuh tê tê, dum deuh deuhho khan dan pangngaiin min rawn bawm leh a. An titi atangin ka thi ang tih an hlau hle tih ka hria, “A zu in thin anga chhia hi hremhmunah pawh a awm lo! Hremhmun hi a tan a tha lutuk a ni! Hremhmun kal tlak khawpa a fit deuh hunah kan la talh dawn nia! Kaitho leh rawh u,” an tih nawk nawk te pawh chu ka hria a.

Ka thi tlat!

Min kaihthawh an tum a, ka harh thei mang si lo va, ka thi ngei dawn niin ka inhria a, sual sim a hun fu mai tih ka ngaihtuah thut a. Mi rilru chak hi ka ni a, sual inhriatna te hi ka nei zung zung thei a. Ka sual chu ka sim hman hlauh chuan vanram te pawh ka beisei ve phak mai dawn a, sual sim tumin ka bei ta thut mai a. Ka ramhuai thiante chuan sual simin ka thi tak tak ang tih chu an hlauh ber a ni a, “Harh teh. Mi tumahin tuiluankawra mu chungin sual an sim ngai lo. Sual chu camping-ah chauh sim tur a lawm. I mawl em mai!” tih pahin ka awmah chuan an nem a. Mahse, a sawt lo, ka inlet thawk a, ka thi ta tlat!

Jakoba Leihlawn

Ka ramhuai thiante chu hmai hupin an tlanbo nghal a; van lam chu vawilehkhatah a lo inhawng ta huau mai a. Hei ngei hi a nih dawn hi sunday sikul-a kan zir thin Jakoba hmuh kha, ka tih lai chuan, ka taksa chu tihdanglama awmin vana lak chhoh ka ni ta puat mai le.

 An speed a chak avang chuan ka sual chu ka sim hman hram a, a dawt leh “Tlanna” tih lam chu ka la chang mumal hman meuh lo niin ka hria.
 

Laklawh laia Chatthla, chutia sual sim deuh roh, piangthar chiang chiah mang si lo, spiritually handicapped category ang renga chhiar theih ka nih laklawh lai taka thleng chho ta thut ka nih avang chuan chunglam pawh chu an lo inring hman lo a ni teh chek ang chu, vanah chuan cleanliness week an lo hmang a, an lo phusa nasa hlawm khawp mai a. thenkhatin nunna thinghnah tla an lo phiat fai a, rangkachak kawtthler te chu an lo phiat khu rum rum mai bawk a.

Han biak lum-lam tur melh pah chuan ka’n hawi vel a, ka piah deuha puan var sin pakhat, “Thisen thisen” tia bang lova riat riat chu ka va bekbawr ta a. A hnenah chuan, “ Ka pu, hei ka awmna hi khawi hmun nge?” ka’n ti ve tawp mai a.
 

Puan var sin chuan, “Ka fapa, mithianghlimte khawpui a nih hi. Lo thleng thar i ni maw?” a ti a. Ka nih thu ka hrilh hnu chuan, ralkhata putar thu, khabehmul var sei tak nei chu min kawhhmuh a, “Ani saw mithianghlim Peter-a a nia, vanram chowkidar hi a nia, a hnenah sawn va kal ta che.” a ti a, “Thisen, thisen...,”  ti zel chung chuan min kalsan ta a.

Tichuan, a kawhna lam chu ka pan phei a. Ka rilru chuan, “Khawvela ka awm laia a chanchin ka hriat thin, gospel camping vela an sawi ban theih loh Peter-a kha a nih dawn hi, kei lah misual awm tha duh lo, rui tlu-hlum ta mai kha ka ni si a, crash course-a ka sual sim kha a pawm loh vaih chuan engtin tak min nghaisa ang maw? A lawm zawng eng nge kan sawi ang aw? E! tak a, sangha mantu a ni tak e! Tura sangha hrai hlawkzia sawipui hlauh teh ang,” tih te ka ngaihtuah mek lai chuan a thutna bul chu ka thleng phei ta a.

Uniform dik lo

Mithianghlim Peter-a chu muangmara a puan var sin bah that pah hian a lo tho va, mi pawh en lem lo hian, “Eng nge ni ta ka fapa?” tiin min lo zawt a. Kei chuan, “Ka pu, sawta mi sawn i hnena kal turin min hrilh a, ‘Ani saw vanram chowkidar a nia,’ a ti che a, ka rawn pan che a ni” ka ti a.

Peter-a chu a sa ta phat mai a, “Mathaia a nih zik zek chu! Vanram chabi ka kawl tak hnu hian a nalh lo zawng hian mi hi a sawi peih hrep mai a. Khandaih, a beng han hlawi hlekna tur han awm se aw! Hmm..eng pawh ni se...” tih pahin min han en chiang a, mak ti takin, “Nang hi eng nge i awmzia? Hei, chabi ka kawl daih si a. Engtin nge helai hmun i lo thlen ve ringawt theih? Puan var pawh i sin si lo!” a ti ta vak mai a.

Kei chu ka han inen chiang a, ka silhfen chu, ka sualna avang chuan senlar ang mai hian a lo sen hlar mai lah tak a, puanvar sin chhiar sen loh zinga mahni chauha sual chhinchhiahna puan sen lar sin chu langsar va va tak ka ni. Chutiang puan sin an la hmuh ngai loh avang chuan mak ti tak mai hian min kil ta tuau tuau mai a.

Inhnialna

Ka chungthu avang chuan an buai ta hle mai a, a thenin “Beramno hmaah hruai tur a ni,” min ti a. A thenin, “Nunna kawngka zim atanga lo lut a ni lo, kan party mi leh sa a nih loh bakah job card pawh a nei lo! Chuvangin leilawtah, tah leh hathialna-ah paih tur,” min ti a.

 A dang leh chuan “Amah hi beram ni lovin kel a nih vangin kelpachal hnenah hlan tur a ni,” min ti bawk a.

“ILP pawh nei lo chunga a lo luh dan hi... kan zingah thamna dawng kan awm a ni!” ti tawk an awm.

“Lehkhabuah a hming a inziah pawhin typing mistake a ni ang!” ti tawk an awm bawk a.  

Kei lah chu ka sualna nasa tak avang chuan sawi tur nei lovin kil khatah ka lo tuai thi nei din reng ringawt a. Chutia rei fe an inhnial hnu chuan ‘Rorelna Lal thutphah’ hma-a ka chungthu rel chu thil dik ber niin an hria a, chu lam chu min panpui an tum ta a ni.

Rorelna leh RV Rakzu

Peter-a chuan, chu khawpui thianghlim lairil lam pan chuan meialh tawlailir-in min hruai ta. Kawng lakah chuan a puan kar atang chuan Ray Ban tarmit dum chhah tak hi a rawn phawrh a. A tangkaina ka hriat lohzia a hmuh veleh, mawl tih hmel deuha min melh pah chuan, “‘Ni ai pawhin i eng zawk,’ tih hlathu te kha i hre ve na nge?” tiin min zawt a. Kan ngaihtuah a, Pathian hla chu ni ngeiin ka hria a, Pathian hla lah hi ka sa khat nasa mai si a, a tawpah chuan ka hrechhuak ve ta hlawl a. “A ni tak, a ni tak, camp chhuah dawn zan velah chuan kan sak dup dup thin tak kha.” tiin ka chhang ta a, Peter-a pawh a thaw huai mai.

Rorelna thutphah bul chu kan thleng ta rup mai le. Angel te, cherub te leh serafim te leh thil nung chi hrang hrang, Animal Planet channel-ah pawh ka la hmuh ngai reng reng lohte chu an lo phu sup sup mai a. “A ropui e, a ropui e.” an lo ti dual dual mai a, a thunawnah “Thianghlim, thianghlim,” an ti chuah chuah mai bawk a, tarmit dum vuah chung pawhin eng nasa tak avang chuan ka meng hlei thei lo chu a ni mai a.

Chutah, tuifinriat ang aw hian “Ka fapa, Khawpuimawi ah hian engtia lo awm ve mai nge maw i nih chu le?” min han ti a, a dawta han dawt zia zang ni tawh hek lo le, RV a ka rakzu in quality chhiat lutuk thu leh, ka luhai ka tluksual vang maia thleng chho ka nih thu chu kan sawi ve ta poh va.

Vanram tithlabartu

Vanrama chengte chuan zu chhe in palh vanga thihna case hrang hrang an lo hre ve tho mai. Mahse, zu quality chu thihpui tham khawpa chhia a ni tih hre reng chunga in chhunzawm zel thin mi ka nih thu ka han hrilh chuan mak an ti takzet a. Thih dawn darkara sual inhriatna nei thut thei khawpa rilru chak ka nihzia ka han hrilh phei chuan mak an ti lehzual a.

Keimah anga rilru chak, keimah anga thih dawn darkara sual sim thut tum tlangval dang tam tak kan khuaah an la awm thu ka han hrilh phei chuan, van khua leh tuite chuan mak hi an ti tak zet a. Chutiang mi chu tihsual palh thil thuah puan var sin miah lovin vanramah kan chho palh thei tih a taka min han hmuh hnu phei chuan an thlabar takzet a. Mak an tih em vangin van chu dar chanve lai a reh ta duk mai a, lei taksa ang chu la nei ila chuan, thin a phu dup dup ang chu.

Ka tan hmun a awm lo

Chutia, ‘Thianghlimna’ hma-a puan sen bat a, Petera Ray Ban tarmit dum vuah a, tuikunluk ang maia ka kun reng lai chuan, khawngaihna tawp ngai lo chuan, “Ka fapa, i hun a la thleng lo ve, khawvela kir leh tur i ni,” a ti ta a. 

Thil awmzia chu ka hrethiam nghal uar a. Sual sim ve deuh roh, chhandam fa ni chiah mang si lote tan hian vanramah hmun a awm lo. Tin, puan var hi vanrama dawn chawp tur a ni lo, lei lam atanga chhawm chhoh tur ni awm tak a ni. Puan var sin chhiarsenloh zinga puan sen sina chatuana awm ve chu hremhmun tluk thovin a hrehawm ang. Kei hi, lei thuam hlip deuh roh, van thuama ka inthuam hman hma chiahin ka thi a lo ni. Thi turin ka la fit lo. “Thi tlak ni turin zuk inla fit leh deuh rawh!” min tihna ang deuh niah ka ngai.

Lei lama ka let leh chuan, zu ka nghei rualin ramhuai dum tereuh tê tê bak kha thian ka nei leh dawn si lo. Thi leh pawh ni ila, tun ang hian vanramah ka kal leh tawh kher awm si lo, tiin ka inngaihtuah a, ka hreh khawp mai a.

 Lei lama lunghnur taka ka han let leh tur chu Lalthutphaha thu chuan min khawngaih ve khawp mai a. “Hetia i lo lan takah chuan, zawhnate pawh min zawh duh i nei ngei ang, khu i lei taksa lah chu an buaipui luih luih mai si a, thi tawhah an ngai che a, chuvangin i kir leh hunah pawh, lei mihringte khuan zawhna tam tak an lo zawt dawn che a ni, mi tlem tê chauh he hmun atang hian an kir leh thin a ni. I thusawite chu inlarna thuah tam takin an pawm dawn a ni” a ti a

Ka zawhnate 

  Chutia min tih takah chuan ka tlangnel ta khawp mai a. Mawl takin, “Lalpa, inthlan dawnah lo chuan inlarna an hmu ngai em ni? Inthlan a zo tawh si a, inlarna thu puanna atan chuan a timing lo..” kan ti dek dek a, Ani chuan, “Mihring, i duh chu min zawt thuai mai rawh!” a ti a, han hnial chi aw zawng a ni ta lo. Eng nge ka zawh ang aw? tih chu ka han ngaihtuah a, zawhna awmze thuk tak nei leh zawhna pawimawh tak hlir zawh ka duh teh lul nen, zawh tur reng reng ka hre ta mang lo va. A lo kal leh hun tur te, Daniala Hapta an tih te hi han zawh fiah deuh awm tak a ni a. Chutih lai tak chuan ka ngaihtuah chhuak zo tlat lo. “Thil mum dik tak, a hmawr zum si i siam thei em?” tihte han zawh ka duh deuh a. A thin ka tihrim leh ka hlau bawk si a.

 Rilrua lo chhuak apiang ka zawt ta ngawt a. “Lalpa, Mizoram atanga lokal ka ni a, Kristian hlang deuh thaw awmna a ni si a, kan ram khu a va rethei ve, malte hi min sawm ve vak lo em ni?” tiin a hmasa ber atan ka’n zawt a, Thukna pui chuan, “In neihsa pawh in hmang thiam hleinem, a dang han beisei zia emaw in nih chu le?” tiin min chhang a, ka dang ang reng fu mai.
 

Zawnchhuah ram...? 

A thawh hnihna atan ti hian kan ti leh a, “Kei vut leh vaivut mai hian ka be pawp ta laklawh si che a, Lalpa, kan ram te khu a va chhengchhe bik ve?” kan ti leh a, Lalberte lalber chuan, “Khu ram khu satharte leh ram chhengchhia-a cheng chi ho ramsate chenna atana ka siam a nih khu, mihring chen nana ka siam a ni hlei nem, in lo chen ve ringawt na chhan khu i hria em? I chik ngai em? Engvangin nge in ram hual vela phaizawlte khu in luah loh? I chhut ngai em?” min ti ta erh mai a. Ka chhut ngam bawk si lo va, chhut mah ila a nihna dik tak ka sawi ngam dawn teuh si lo va, ka kezungpui ka bih ta reng a.

 

Hetiang ngawt chu a dik lovang, mite inlarna leh vanram fan a ropui theih teh reng nen, a thu hrimah inlarnate hi a ropuiin hmuh a har tehlul nen, duh duh a, a pawng a puia hmuh ngawt theih pawh a ni hek lo va, heti ngawt chuan a fel dawn lo, khawnge huaisenna zawng zawng sawm khawmin kan bei leh teh ang ka ti a, ka dak chhuak a, a vawithumna’n ti hian kan ti leh a, “Mahse, Lalpa, i zawnchhuah ram a ni si a...” ka’n ti leh dek dek a, A hming Maka chuan, “Kei a bul leh a tawp, Alpha leh Omega, engkim siamtu leh engkim hretu hian, ram ka zawn khut khut i ring a maw? A mawl pawh i mawl zozai e! Peter, he mihring hi mei leh kâta ka kan raltir hma hian, khawvelah zuk dah leh rawh u” a ti ta a.

 

Tin, heti hi a ni a, angel tituai deuh pawh melh no hman eih lovin, Petera leh vantirhkoh san tha deuh deuh pahnih hian min phih ta nawk nawk mai a, pindan thim leh hing zetah chuan min nam lut ta nawk nawk a. Ka hnungah chuan thir kawngkhar hi a inkhar ri bur a, Chumi rual chuan ka harh zawk a, ka han inen chiang a, Bawngkawn Police lock-up ah chuan ka lo tang fel der tawh a.

 

Ka inlarna hmuh ropui tak chu kan tanpui mawl tak takte bula han sawi chi a ni ta mang si lova, “Ka Ray Ban sunglass... Petera min pek kha tu nge ru?” te ka ti vel ta mai mai a.